Anders kijken naar werk: Deel 1


Waarom werk jij? Ja, er moet nou eenmaal brood op de plank komen. Maar dat is vast niet je enige antwoord op deze vraag. Misschien val jij onder de gelukkigen die uitdaging, zingeving en vervulling vinden in hun werk. Maar veel mensen kunnen hier alleen maar van dromen.Toch neemt werk net zo’n groot deel van hun leven in beslag. In Nederland wordt heel veel waarde gehecht aan werk. Sterker nog, we offeren vaak een groot deel van onze tijd, energie en welzijn op voor onze baan. Waarom is dat eigenlijk?

Werk oefent veel invloed uit op ons leven. Ook als je niet werkt, kan het (moeten) vinden van een baan veel aandacht van je vragen. Om maar niet te spreken van de sociale druk die je voelt als je even of voor altijd ‘in between jobs’ bent of er voor kiest om je energie en aandacht te stoppen in bijvoorbeeld het verzorgen van je kinderen of ouders. Hoe dan ook, werk kan je mate van geluk, inkomen, sociale status, mate van vrijheid, je woonplek, koopkracht, energie, gezondheid, bezit (moet ik nog even doorgaan?) en je agenda nogal bepalen. Kan je in je huis blijven wonen als je je baan verliest? Kan je het tempo waarop je nu werkt 10 jaar volhouden? En 1 jaar? Wat als je al die spullen en kleren niet meer kan kopen? Wie ben jij dan? Wat zou je doen als geld geen rol speelt? Gek eigenlijk. Dat we een element uit ons leven (werk dus) zoveel invloed laten hebben.

Heb je weleens nagedacht waarom we dit massaal doen?
Ik stelde mezelf die vraag en ik kwam tot de volgende antwoorden (voel je vrij om aanvullingen te doen):
  • Omdat iedereen het nou eenmaal zo doet
  • Omdat we het vaak al vanaf kinds af aan zo meekrijgen
  • Omdat het wordt bestempeld als succesvol en positief en daarmee wordt beloond door de buitenwereld
  • Omdat we niet weten hoe het anders kan
  • Omdat onze westerse, kapitalistische maatschappij hierop gebaseerd is en je aan alle kanten die richting op drukt

Nu is mijn vraag: Kan het ook anders?

Ben jij je er van bewust dat dit is hoe het spel werkt? En dat we er bijna allemaal aan mee doen? De meeste van ons onbewust. De vraag is of jij dit spel wil meespelen, of dat je de regels wil veranderen. Ik weet dat ik dat wil. Want het kan ook anders. Het schuurt, past niet goed en voorziet velen niet in hun ware behoeftes. Maar het is zo moeilijk om er niet in meegezogen te worden. Vind je ook niet? Ik wil het spel veranderen. En anders kijken naar werk. Zodat werk ons leven niet regeert en overheerst, maar ons juist versterkt en bekrachtigd en een natuurlijk onderdeel is van ons leven. Want dat is toch wat iedereen wil? Niemand wil overspannen door zijn door z’n werk, z’n kinderen te weinig zien en concessies doen op tijd, energie en gezondheid. Wees eerlijk. Doe je met me mee?

Stap 1: Bewustwording

Pas als je bewust bent van dingen die jij als waar hebt aangenomen kan je beslissen of deze wel zo logisch zijn voor jou. Er is hier geen goed of fout maar wees kritisch. Vind ik dit zelf? Of heb ik hier eigenlijk nooit over nagedacht? Of schuurt het al maar weet ik gewoon niet hoe het anders kan? Begin door jezelf de volgende vragen te stellen:

  • Waarom werk ik?
  • Wat betekent werk voor mij?
  • In welke mate bepaalt mijn werk mijn keuzes?
  • Wie zou ik zijn zonder mijn werk?
  • In welke mate identificeer ik mezelf met mijn functie en baan?
  • Wat voor rol wil ik dat mijn werk in mijn leven speelt?

Vraag bij elk antwoord dat je geeft ook aan jezelf door. Waarom, waarom, waarom? Je merkt dat het steeds moeilijker wordt om antwoord te geven. Als je geen antwoord kan geven is dat helemaal niet erg. Het kan je bijvoorbeeld het inzicht geven dat je iets altijd hebt gedaan omdat je dacht dat het zo hoorde. Of omdat iedereen het deed.

Vergeet nooit: Dit is jouw leven en jouw kostbare tijd. Jij bepaalt wat bij jou past en wat voor jou werkt. Laat werk voor je werken! Volgende keer schrijf ik weer verder over anders kijken naar werk. Tot dan!